Mijn blogs gingen tot nu toe vooral over mijn boek. Maar als ondernemer leer ik ook veel over het uitgeversvak zelf. Dus hoog tijd om wat informatie over (de financiële kant van) de boekenwereld met jullie te delen!
Kopers van een boek in de winkel vragen het zich misschien weleens af: hoeveel houdt de schrijver hier eigenlijk aan over? Collega-schrijvers die nog moeten uitgeven, willen wellicht weten welke opties er bestaan qua verdiensten. Er zijn meestal veel meer partijen dan de schrijver betrokken bij het publiceren, distribueren en verkopen van een boek: zoals de uitgever en een winkel/webshop.
Wat een schrijver kan verdienen per verkocht boek hangt onder andere af van hoe zijn boek wordt uitgegeven. Werkt hij samen met een bestaande uitgeverij of geeft hij zijn boek in eigen beheer uit? Bij de laatste variant is het ook nog van belang hoe de schrijver zijn boek distribueert. Ik zal hieronder de diverse opties toelichten en ook wat vertellen over mijn eigen keuzes en ervaringen.
(1) Contract sluiten met een bestaande uitgeverij
Als een schrijver een contract sluit met een uitgeverij, dan neemt de uitgever de publicatiekosten op zich. De uitgeverij legt (een deel van) de voorraad bij het Centraal Boekhuis (CB) in Culemborg. Als er een bestelling komt vanuit een boekhandel of een webshop, dan levert het CB de boeken uit. De schrijver krijgt per verkocht boek doorgaans 10% van de verkoopprijs exclusief btw.
(2a) Uitgeven in eigen beheer, distributie via het CB
Een schrijver die een boek in eigen beheer uitgeeft, neemt sowieso de kosten voor de eindredactie, correctie, vormgeving en het drukken voor eigen rekening. De totale investeringskosten bedragen al snel een paar duizend euro. Voor de verspreiding van het boek kloppen schrijvers vaak aan bij het CB. Een schrijver met een kleine eigen uitgeverij kan zijn boek ook in voorraad leggen bij deze distributeur.
Boekhandels doen het liefst zaken via het CB, want voor hen is het handiger om boeken te bestellen bij een centraal punt dan bij vele individuele uitgevers. Via het CB-kanaal mogen boekhandels 42% van de verkoopprijs (ex. btw) inhouden. Daarnaast brengt het CB €30 per maand in rekening bij een uitgever voor het in voorraad leggen van honderd boeken. Het berekent €1,28 per uitgeleverd boek.
Het maakt in principe niet uit of een lezer zijn boek via een fysieke boekenwinkel koopt of via een onlineshop als bol.com. Voor het CB zijn beide partijen hetzelfde type afnemer, ze krijgen allebei de ‘boekhandelskorting’ van 42%. Sommige webshops willen zelfs een korting van 45%. Dit verliest de schrijver dus sowieso aan omzet. Al krijgt hij wel meer dan de 10% per boek bij een uitgever.
Er zijn tegenwoordig partijen die het drukken van een boek en de distributie vanuit het CB voor de schrijver regelen. Ze bieden zelfs ‘printing on demand’ aan; dat is drukken per bestelling, wat scheelt in investeringskosten. Deze partijen nemen een schrijver veel werk uit handen, maar vragen natuurlijk ook een vergoeding voor hun diensten.
De schrijver ‘in eigen beheer’ heeft ook andere afzetkanalen: verkopen van hand tot hand of via een eigen website. Bij een bestelling op de eigen website moet hij wel rekening houden met de transactiekosten van bijvoorbeeld iDeal en de kosten voor het versturen van een boek. Voor een pakket dat door de brievenbus past, betaal je bij PostNL €3,50 per zegel.
(2b) Uitgeven in eigen beheer, distributie zelf doen
Een schrijver kan er voor kiezen om ook de distributie zelf te doen, buiten het CB om. Hij moet dan wel zelf boekhandels benaderen om boeken in de winkel te krijgen, maar wellicht valt er een lagere boekhandelskorting te bedingen dan de 42% via het CB. De schrijver houdt dan zelf meer over. Winkels willen vaak het recht om niet-verkochte boeken te retourneren, zoals ook geldt bij het CB.
Naast de boekhandel zijn er ook hier de directe verkopen aan lezers via de eigen website of van hand tot hand. Een alternatief kanaal dat vaak wordt vergeten, is dat een schrijver een verkoopaccount kan aanmaken bij bol.com, vanuit daar boeken kan verkopen en die vervolgens zelf kan opsturen. Bol.com houdt als vergoeding €1,99 in per boek, plus 15% van de verkoopomzet incl. btw.
Afhankelijk van de verkoopprijs houdt een schrijver met een verkoopaccount bij bol.com wellicht meer over na een bestelling via bol.com, dan wanneer dezelfde bestelling op bol.com door het CB was uitgeleverd tegen een boekhandelskorting van 42%. Zelfs als de verzendkosten via PostNL worden meegerekend. Als een boek door de brievenbus past, dan kost een zegel bij bol.com €3,39.
Houd er wel rekening mee dat het geregeld enkele dagen duurt voordat bol.com een gewenste aanpassing op jouw verkooppagina goed heeft verwerkt.
Mijn eigen keuze en ervaring
Ik geef ‘De Freule’ in eigen beheer uit. De reden dat ik niet met een uitgeverij samenwerk, is simpel: ik heb er geen kunnen vinden. In de zomer van 2015 heb ik circa zes uitgeverijen benaderd en ze de proloog en het eerste hoofdstuk toegestuurd. De reactie was steeds: interessant onderwerp, goed geschreven, maar volgens de uitgevers was mij boek te regionaal voor een groot publiek.
Dat werd dus uitgeven in eigen beheer. Ik heb toen afgewogen wat voor mij de beste manier was om mijn boek te publiceren/distribueren: (1) via een van de initiatieven die mij het publiceren en de verspreiding via het CB volledig uit handen nemen, (2) zelf publiceren en het boek in voorraad leggen bij het CB, (3) of zelf publiceren en ook de distributie zelf doen.
Die keuze is een afweging tussen beschikbare tijd, het al dan niet zelf willen dragen van investeringskosten en hoeveel waarde een schrijver hecht aan een hoge opbrengst voor hemzelf per verkocht boek. Uiteindelijk heb ik gekozen voor variant (3): zelf publiceren en distribueren. Dit leek mij het meest leerzaam en het lucratiefst.
Deze vorm van uitgeven heeft voor- en nadelen, die ik graag met jullie deel.
Voordelen van zelf doen
Het is inderdaad heel leerzaam om het hele uitgeefproces, dus ook de distributie, in eigen hand te houden. Ik heb zo goed zicht gekregen op alle facetten van het uitgeversvak. Daarnaast is het interessant om te ontdekken welke verkoopmethodes succesvol zijn en welke niets opleveren: ik voel me echt ondernemer. Ook heb ik direct contact met lezers en verdien ik redelijk per verkocht boek.
Nadelen van zelf doen
Een schrijver moet eerst behoorlijke investeringskosten maken voordat hij zijn eigen boek überhaupt in handen heeft en kan verkopen. Deze kosten moet hij wel kunnen dragen kunnen terugverdienen. Zoals gezegd: bij een bestaande uitgever of partij die schrijvers helpt met het uitbrengen van een boek via ‘printing on demand’ hoef je niet eerst je spaarpot stuk te slaan.
Bovendien kost het zelf distribueren van een boek naar lezers of boekhandels veel tijd. De verzend- en reiskosten vormen een extra kostenpost. Ook moeten fysieke boekenwinkels de startende uitgever zelf weten te vinden als ze het boek in hun schap willen leggen. Via het CB is een boek voor hen eerder zichtbaar en makkelijker te bestellen.
Tot slot
Er zijn vele variaties denkbaar voor het uitgeven van een boek. Elke schrijver moet zelf beslissen welke manier van uitgeven het beste bij hem past. Hopelijk heb ik met deze blog lezers van boeken meer inzicht gegeven in de verdiensten voor schrijvers. En schrijvers die zelf bezig zijn met een boek op ideeën gebracht voor hun eigen uitgeefproces!
Lees hier mijn andere blogs!
Petje af en hopelijk verkoop je nog heel veel boeken.
Merci!
Interessant en duidelijk verhaal. Ik ben blij met deze informatie. Bedankt en succes met de verkopen!
Dank voor je reactie. En fijn dat ik je met deze informatie heb kunnen helpen!
Zonde dat de vraag in de titel van de blog niet wordt beantwoord
Jammer dat deze blog niet aan uw verwachtingen heeft voldaan. Toch bedankt voor het lezen en de feedback!