Een voormalig adviseur van de Freule-stichting in Veenendaal is in hoger beroep veroordeeld tot het betalen van €4,9 miljoen schadevergoeding aan de gemeente.
Dat heeft het gerechtshof in Den Haag vorige maand bepaald. In 2017 besloot de rechtbank al dat de adviseur een schadevergoeding moest betalen vanwege zijn rol in het beleggingsschandaal bij de bejaardenflat. Via een andere berekening kwam het te betalen bedrag toen uit op €4,8 miljoen.
De adviseur, Henk Keers, raadde het bestuur van de Freule begin deze eeuw aan circa $9,4 miljoen te investeren in een ‘lucratief’ vliegtuigmotoren- en investeringsproject in de VS. Een opmerkelijke belegging voor een stichting die 73 huurappartementen voor ouderen beheerde. Het geld kwam nooit meer terug.
De gemeente Veenendaal draaide aanvankelijk op voor de schade, omdat die garant stond voor een hypotheek die de stichting in 2002 met de verdwenen miljoenen moest terugbetalen. De gemeente startte daarna rechtszaken om de schade vergoed te krijgen. Bijvoorbeeld tegen ING Bank (huisbankier van de Freule), de bestuurders van de stichting en twee adviseurs (waaronder Keers).
Keers bleef jarenlang buiten schot, omdat hij in 2004 failliet was verklaard. Nadat dit faillissement was opgeheven, ging de gemeente in 2016 alsnog achter hem aan. Dat leidde in 2017 tot het vonnis dat de voormalig adviseur €4,8 miljoen moest betalen aan de gemeente.
Bejaardenflat de Freule in Veenendaal.
De adviseur ging in hoger beroep. Volgens hem was de vordering van de gemeente nietig of tenietgedaan, omdat de stichting niet meer zou bestaan. Als de gemeente al geld mocht eisen, dan was het bedrag te hoog ingeschat. Ook zou de gemeente zijn schade al vergoed hebben gekregen na een schikking met ING Bank in 2009 en uit de verkoopopbrengst van de flat in 2004.
80% van de schade vergoeden
Het hof concludeerde dat de schade voor de stichting omgerekend €10,3 miljoen bedraagt. De rechters vinden dat 80% van deze schade voor rekening komt van de adviseur, bijvoorbeeld omdat hij het bestuur voorhield dat er geen enkel risico zat aan de belegging. Ook had hij zelf kunnen profiteren van het voorgespiegelde rendement van 800%, dat er uiteindelijk nooit kwam.
De rechters trokken van de €10,3 miljoen schade nog de schikking tussen de gemeente en ING Bank af (€5,1 miljoen). Net als €213.367 die gemeente aan schadevergoeding ontving in oktober 2015 en €74.641 die de gemeente eerder kreeg uit het faillissement van Keers. De rechters telden de verkoopopbrengst van de flat (€6,1 miljoen) niet mee. De adviseur moet dus €4,9 miljoen betalen, plus de wettelijke rente.
Het hof merkte nog wel op dat dit bedrag lager uitvalt als voormalig Freule-voorzitter Aart Ooms of ex-penningmeester Chris van Holland al een deel van de totale schade hebben betaald. Zij werden in 2010 hoofdelijk aansprakelijk gesteld voor de schade van de gemeente. Net als een andere adviseur van de stichting, Willem van de Bovenkamp, maar hij overleed in 2012.
Voormalig penningmeester en voorzitter
Het is onduidelijk hoeveel geld de gemeente heeft geïncasseerd van Van Holland en Ooms. In 2016 bepaalde de rechter dat Van Holland €6,5 miljoen moet terugbetalen aan de gemeente. De gemeente had destijds al beslag gelegd op bezittingen van Van Holland. Zoals op zijn koopwoning en (pensioen)inkomen. Uit het Kadaster blijkt dat het huis eind 2018 is geveild, door de Volksbank. Het is mij niet bekend of de gemeente iets van deze opbrengst heeft gekregen. Op het huis lagen ook nog andere beslagen, bijvoorbeeld van de Belastingdienst.
Ooms schikte in 2015 met de gemeente. De €213.367 van oktober 2015, waarover het hof in zijn arrest van afgelopen juni spreekt, zou kunnen komen van de voormalig voorzitter. Het arrest vermeldt echter niet wie dit bedrag heeft betaald.
En Keers? Met het arrest van het hof kan de gemeente starten met het innen van de schadevergoeding. In de uitspraak van de rechter uit 2017 staat dat de gemeente destijds conservatoir beslag had gelegd op zijn pensioen. Dat is een soort beslag onder voorbehoud, totdat duidelijk is welke uitspraak rechters hebben gedaan.
Ik heb de gemeente gisteren een aantal vragen gesteld over wat de stand van zaken is met het innen van de schadevergoedingen. Als daar bruikbare antwoorden op komen, dan laat ik dat natuurlijk weten!
Klik hier om het boek De Freule – het verhaal van de verdwenen miljoenen te bestellen.
Klik hier voor mijn eerdere blogs.